Niezwykły pies Benio, Dominika Steciak, ilustracje Anna Fikus-Wójcik, Wydawca Dominika Steciak, Gdańsk 2019 r., ISBN: 978-83-955721-0-4, wiek 3+
Benio jest szczeniaczkiem rasy berneński pies pasterski. Jest wesoły, towarzyski i bardzo lubi się bawić. Ale od pewnego czasu piesek nie czuje się najlepiej – szybko się męczy, jest senny, ciągle chce mu się pić i często siusia. Nie ma nawet siły na zabawę. Zaniepokojeni rodzice zabierają synka na badania i dowiadują się, że piesek zachorował na cukrzycę typu I. To znaczy, że jego organizm nie produkuje insuliny i trzeba ją będzie dostarczać w formie zastrzyków. Benio jest przerażony. Postanawia uciec i schować się przed całym światem. Powoli, dzięki lekarzom, wspierającym rodzicom i nowo poznanej koleżance, udaje mu się oswoić sytuację, w której się znalazł i zaakceptować zmiany, które go czekają.
Diagnoza nieuleczalnej choroby jest szokiem dla małego pacjenta i jego bliskich. Choroba wiąże się z wieloma ograniczeniami i obowiązkami, nierzadko koniecznością zmiany dotychczasowego stylu życia. Pojawia się wtedy wiele trudnych emocji: smutek, lęk przed przyszłością, poczucie bezradności i niesprawiedliwości, bunt itp. „Niezwykły pies Benio” to opowiadanie terapeutyczne dla małych diabetyków i ich rodzin, które może pomóc uporać się z tymi emocjami. W książce dziecko znajdzie wyczerpujące informacje na temat cukrzycy, jej objawów i sposobów leczenia, co może mu pomóc zrozumieć, co się z nim dzieje, zredukować lęk przed chorobą i odbudować poczucie bezpieczeństwa. Bardzo istotny jest przekaz, że każdy może zachorować na cukrzycę, że nie ma w tym żadnej winy dziecka. Lektura daje dziecku również emocjonalne wsparcie w postaci informacji, że nie jest samo, że wiele dzieci boryka się z tą samą chorobą (też musi unikać pewnych produktów, codziennie mierzyć sobie poziom cukru we krwi i podawać insulinę). To może wpłynąć na podniesienie samooceny dziecka, u którego zdiagnozowano cukrzycę typu I (przestaje myśleć , że jest inne, gorsze). Historia Benia pokazuje też choremu dziecku, że przewlekła choroba to nie koniec świata, że przestrzegając kilku zasad będzie mogło prowadzić zwyczajne życie, mieć wielu przyjaciół i bawić się z nimi. Książka Dominiki Steciak to również wartościowa lektura dla dzieci zdrowych, która może pomóc zrozumieć sytuację chorych kolegów. Uczy empatii i pomaga zaakceptować odmienność.
Na końcu książki znajduje się słowniczek, który w prosty i zrozumiały sposób wyjaśnia małym czytelnikom takie pojęcia, jak glukometr, hipoglikemia czy pompa insulinowa.
Autorka jest mamą chłopca, u którego w wieku dwóch lat zdiagnozowana cukrzycę typu I. Na swojej stronie www.malydiabetyk.pl zamieszcza różne materiały informacyjne na temat choroby. Można stamtąd również pobrać kolorowanki, zadania i zagadki dla dzieci.
Na marginesie napiszę, że na przykładzie „Benia” można przeanalizować charakterystyczne cechy skutecznego opowiadania terapeutycznego:
– opowiadanie przedstawia, z dziecięcej perspektywy, sytuację emocjonalnie trudną (jeden jasno określony problem, z którym zmaga się bohater),
– autorzy eksponują uczucia bohatera, zarówno pozytywne, jak i te trudne, opisują je, nazywają, pokazują związki między emocjami a sytuacjami, które je wywołały,
– w książce pojawia się postać eksperta, który miał podobny problem (tutaj jest nim jamniczka Kiki). Ekspert wysłuchuje bohatera, pozwala mu się wyżalić, akceptuje jego emocje i dzieli się swoimi doświadczeniami,
– ekspert pomaga bohaterowi, ale nie rozwiązuje za niego problemu. To bohater musi sam rozwiązać/przepracować problem i to przy pomocy środków dostępnych dzieciom w prawdziwym życiu,
– opowiadanie nie zawiera morału. Dziecko samo wyciąga wnioski i decyduje, czy skorzysta z zaproponowanego rozwiązania/wzoru zachowania czy działania.
Należy pamiętać, że tzw. bajki terapeutyczne nie zawsze podsuwają konkretne rozwiązanie problemu. Na niektóre sprawy dzieci nie mają wpływu (tak jest też w przypadku nieuleczalnej choroby). Wtedy rola opowiadania polega na pomocy dziecku w zrozumieniu i zaakceptowaniu tego, co się wydarzyło, zmianie sposobu myślenia o sytuacji trudnej i oswojeniu się z nią.