Odnajdź w sobie siłę i zmieniaj świat, Keilly Swift, przekład Anita i Robert Jonczyk, ilustracje Rhys Jefferys, Wydawnictwo sam, 2022, wiek 6+
Warto zacząć od siebie
W znanej mi szkole uczennice klasy ósmej były bardzo zaangażowane społecznie: chodziły na manifestacje, wspierały ruch black lives matter, nosiły tęczowe torby na znak solidarności z osobami lgbt+ itd. Jednocześnie miały w klasie dziewczynkę z domu dziecka, która była ofiarą przemocy rówieśniczej i wykluczenia. Dziewczynka ukrywała się na każdej przerwie w toalecie i żadna z „aktywistek” nie wyciągnęła do niej ręki. Młodym ludziom walka przeciwko zanieczyszczeniu Oceanu Spokojnego wydaje się bardziej „sexy” niż udział w sprzątania osiedlowego parczku. Wielkie idee i wielkie czyny są ok, ale warto zacząć od siebie i tego, co w najbliższym otoczeniu. I to jest najważniejszy przekaz książki „Odnajdź w sobie siłę i zmieniaj świat”, którą dzisiaj Wam pokażę.
Brakuje książek kształtujących postawy obywatelskie u dzieci i młodzieży
Ale od początku. Jakiś czas temu na jednej z grup książkowych, przedstawicielka nowego wydawnictwa dla dzieci zapytała rodziców, jakich zagadnień brakuje ich zdaniem w książkach skierowanych do młodego czytelnika. W pierwszej chwili pomyślałam, że absolutnie nie ma takich tematów. Na rynku książki dziecięcej mamy przecież prawdziwą klęskę urodzaju. Rocznie pojawia się tyle nowych tytułów, że ciężko nadążyć z samym śledzeniem nowości, nie mówiąc już o czytaniu wszystkiego. Jeżeli chodzi o problematykę, również nie mamy na co narzekać. Na rynku pojawiają się książki praktycznie na każdy temat, poruszające kwestie, które jeszcze kilkanaście lat temu były tabu w literatur ze dziecięcej. Wojna, rozwód, nowotwór, śmieć, holocaust, więzienie, przemoc domowa? Proszę bardzo! Po głębszym zastanowieniu doszłam jednak do wniosku, że jednak jest pewna nisza. Zdecydowanie brakuje mi książek kształtujących postawy obywatelskie u dzieci i młodzieży.
Weź sprawy w swoje ręce
Nowa propozycja wydawnictwa Sam wypełnia tę lukę pokazujących młodym odbiorcom, że na wiele sposobów mogą i powinni współdecydować o sprawach, które ich dotyczą i włączać się w tworzenie społeczeństwa obywatelskiego. Książka „Odnajdź w sobie siłę i zmieniaj świat” zachęca do przyjmowania odpowiedzialności za wspólne dobro, do bycia aktywnym i brania spraw we własne ręce.
Książka Keilly Swift jest podzielona na cztery rozdziały:
- Zacznij od siebie,
- Twoja społeczność,
- Zdziałajmy coś razem i
- Ochrona środowiska.
W każdej części znajdziemy wiele interesujących zagadnień np. zarządzanie emocjami, pozytywne myślenie, fake newsy, protesty, które tworzyły historię, wegetarianizm, wolontariat, z których każdy może być punktem wyjścia do rozmowy w szkole czy w domu. Młodzi znajdą w książce nie tylko teorię, ale i wiele praktycznych rad np. jak zaprojektować skuteczny plakat, zorganizować zbiórkę pieniędzy, albo demonstrować.
Bardzo przydatny jest quiz, który może pomóc określić, jakie idee i wartości są nam najbliższe i jaka działalność najlepiej do nas pasuje. Są też krótkie opisy różnych inicjatyw i organizacji, których działalność może dostarczyć dodatkowych pomysłów.
Niszowe tematy
O ekologii i przeciwdziałaniu dyskryminacji mówi się ostatnio bardzo dużo i pod tym względem książka nie jest szczególnie pionierska, ale rozdział drugi zawiera tematy bardzo rzadko podejmowane w książkach skierowanych do młodych czytelników, takich jak: społeczność, inicjatywy oddolne, działania na rzecz lokalnych wspólnot. Mnie oczywiście najbardziej ujął fragment o tworzeniu lokalnych bibliotek:)
Bardzo cenne jest uświadomienie młodym czytelnikom (np. przez pokazanie inspirujących przykładów przedsięwzięć młodych ludzi), że troska o przyszłość świata to nie tylko sprawa dorosłych. Że to nieprawda, że trzeba być bogatym biznesmenem albo wpływowym politykiem, żeby coś zdziałać, a młodym pozostaje załamywanie rąk z bezsilności i krytykowanie działań rządu. Oni też mają realny wpływ na otaczającą ich rzeczywistość.
Moc działań lokalnych
Ale najistotniejsze w mojej opinii jest zwrócenie uwagi na wagę drobnych lokalnych działań, małych kroczków, zachęcanie do zaczynania zmian od siebie i najbliższego otoczenia. Złożenie petycji do rady osiedla, żeby rzadziej koszono trawę na osiedlowych trawnikach jest może działaniem mniej spektakularnym niż mieszkanie dwa lata na sekwoi w proteście przeciw wycince lasów, ale równie istotnym. Chodzenie z płócienną torbą do sklepu i sprzątanie po swoim czworonogu też zmienia świat na lepsze.
I tu zrobię zgrabne domknięcie klamry i wrócę do zagadnienia ze wstępu. „Odnajdź w sobie siłę…” motywuje do działania, jednocześnie fajnie przenosząc punkt ciężkości na sprawy tuż obok. I dlatego ta książka to złoto.
Na końcu książki znajduje się słowniczek z ważnymi pojęciami np. darowizna, stereotyp, wylesianie.
Książka Wydawnictwa Sam ma bardzo atrakcyjną formę graficzną przypominającą plakaty (infografiki, krótkie hasła, informacje wyodrębnione w punktach, dymkach, zróżnicowana czcionka, rysunkowe elementy na zdjęciach, zmiana układu stron itd.)
Inne książki poruszające temat wartości demokratycznych, społeczeństwa obywatelskiego i aktywności młodych to Wspólne nie znaczy niczyje, i Włącz demokrację.
Zachęcam również do sięgnięcia po moją ulubioną książkę wydawnictwa Sam To wszystko rodzina
