Nie daj się gnębić – książka o przemocy rówieśniczej
Nie daj się gnębić, Magdalena Młodnicka, ilustracje Ola Makowska, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2022, ISBN: 978-83-8144-528-3, wiek 7+
Przemoc w szkole
Skierowana do dzieci w wieku wczesnoszkolnym książka „Nie daj się gnębić” podejmuje temat przemocy w szkole.
Bohaterką jest Lenka, która po przeprowadzce poszła do nowej szkoły. Niestety w klasie była grupka dziewczyn, na czele z Julką, które zaczęły dręczyć nową koleżankę. Zakazywały innym odzywać się do Lenki i siedzieć z nią w ławce, śmiały się z jej ubrań, zabierały rzeczy, wytrącała z ręki śniadanie, szturchały itd. Julka potrafiła dokuczać Lence w taki sposób, żeby nauczyciele nic nie zauważyli. Dziewczynka czuła się samotna i smutna. Nawet ulubione zajęcia taneczne przestały ją cieszyć. Starała się wymyślać różne wymówki, żeby nie chodzić do szkoły, ale nie opowiedziała rodzicom o swoich problemach. Obawiała się, że jeśli mama pójdzie na skargę do nauczycieli, jej sytuacja stanie się jeszcze gorsza.
W szkole wielu uczniów nie pochwalało zachowania Julki i jej koleżanek, ale nikt nie reagował – większość bała się, że Juka zemści się na nich i staną się kolejną ofiarą. Przełomem była reakcja kolegi, który stanął w obronie Lenki. Usłyszała to jedna z nauczycielek i dopiero wtedy sprawy przyjęły właściwy obrót – zorganizowano spotkanie z rodzicami obu dziewczynek i specjalne spotkania pedagogów z uczniami, a wychowawczyni zaproponowała spisanie klasowego kontraktu…
Jak przeciwstawić się przemocy
Historia Lenki dodaje odwagi, żeby powiedzieć stop agresji ze strony rówieśników i daje dzieciom praktyczne rady i wskazówki, jak bronić się przed przemocą w szkole.
Dzieci dowiedzą się z książki, że przemoc to nie tylko bicie i kopanie. Przezywanie czy wyśmiewanie to też przemoc i trzeba jej się stanowczo sprzeciwiać. Bardzo istotne jest też podkreślenie, że ofiara nigdy nie ponosi winy za gnębienie. Ważne jest też pokazanie, że to, co jednym wydaje się niewinnym żartem, dla innych może mieć bardzo poważne konsekwencje.
Autorka zachęca dzieci prześladowane do mówienia o swoich problemach rodzicom albo innym dorosłym, do których mają zaufanie – to najważniejsze, co młodzi czytelnicy powinny zapamiętać z książki. Gdyby Lenka wcześniej poprosiła o pomoc mamę albo wychowawczynię, problem zostałby rozwiązany, a ona oszczędziłaby sobie cierpienia.
Zmowa milczenia i odwaga cywilna
„Nie daj się gnębić” porusza też temat zmowy milczenia. Każdy, kto był świadkiem cudzej krzywdy, ma obowiązek poinformować o tym dorosłych. I nie ma to nic wspólnego ze skarżeniem (jest różnica między donoszeniem a słusznym informowaniem). Bierna postawa i milczenie to chronienie sprawców i współudział w dręczeniu. To dzięki reakcji Krzysia udało się powstrzymać dalsze dokuczanie Lence.
Książka wydawnictwa Jedność rozwija empatię, uczy asertywności i odwagi cywilnej i wyposaża dzieci w konkretne narzędzia przeciwstawiania się agresorom.
Ilustracje Oli Makowskiej świetnie oddają emocje bohaterów.
Godne uwagi
„Nie daj się gnębić” należy do serii „Wielkie problemy małych ludzi”. Książki z tej serii w przystępny i kompetentny sposób przedstawiają istotne problemy, z którymi borykają się dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Seria powstaje we współpracy z pedagogami i psychologami.
Na końcu książki znajdują się wskazówki dla rodziców i telefony do organizacji, do których można się zwrócić w sytuacji doświadczania przemocy.
Na temat przemocy rówieśniczej polecam również książki Słup soli i Śmierdzący ser a dla młodzieży Siedem dni czy Spójrz mi w oczy, Audrey
