Niezbędnik małego pacjenta, Anna Piotrowicz, Paulina Skalska, Księgarnia Bookarnik, format pdf, wiek 5+
Od 1,5 roku współpracuję z Fundacją Zaczytani.org, która prowadzi bajkoterapię w szpitalach w całej Polsce. Dlatego bardzo ucieszył mnie otrzymany od księgarni Bookarnik „Niezbędnik małego pacjenta”. Ta (napisana przez psycholożkę i pedagożkę) publikacja może stanowić nieocenioną pomoc dla chorych dzieci i ich rodziców. Może też być źródłem inspiracji dla wolontariuszy pracujących z dziećmi w szpitalach.
„Niezbędnik małego pacjenta” to połączenie poradnika i kreatywnego zeszytu, który pomaga na dwa sposoby: oswaja ze szpitalem i uatrakcyjnia dziecku pobyt w nim.
Dzieci dowiadują się z „Niezbędnika”, co je czeka w szpitalu, poznają budynek, poszczególne specjalizacje lekarskie, sprzęt i różne procedury medyczne. Dzięki temu, klinika przestaje być miejscem owianym tajemnicą i budzącym przerażenie.
Karty pracy podpowiadają, jak ciekawie spędzić czas w szpitalu. Zaproponowanych zabaw jest kilkadziesiąt i są skierowane do dzieci w różnym wieku (od lat 5, ale część zadań wymaga umiejętności czytania i pisania). Wszystkie zadania i zabawy wykorzystują elementy związane z leczeniem, co dodatkowo oswaja szpitalną rzeczywistość. Dziecko może wcielić się w rolę dziennikarza, projektanta mody, youtubera, architekta wnętrz, a nawet szyfranta i detektywa. Może przeprowadzać wywiady z pracownikami szpitala (to również sposób żeby poznać osoby, które się nim opiekują i przekonać się, że w szpitalu otacza go życzliwy, gotowy do pomocy personel), zaprojektować fartuch lekarski albo opakowanie leku, stworzyć własną playlistę, zrobić mapę szpitala, zagrać w memo albo bingo. Dzieci są też zachęcane do wymyślania własnych aktywności i sposobów na nudę (np. karta „Co fajnego mogę zrobić w szpitalu”). Co istotne, te kreatywne zabawy nie tylko pomagają zwalczyć nudę i samotność, które często towarzyszą hospitalizacji, ale i odwracają uwagę dziecka od choroby i innych trosk.
Jednak najważniejsza rola tej publikacji polega, w mojej opinii, na pomocy dziecku w rozpoznawaniu i nazywaniu trudnych emocji wywołanych chorobą i pobytem w szpitalu i w poradzeniu sobie z nimi. Z poszczególnych kart dzieci dowiedzą się, co się dzieje z ich ciałem, kiedy się czegoś boją albo odczuwają stres i co robić, żeby zredukować napięcie emocjonalne. W „Podpowiadajkach” znajdziemy różne propozycje radzenia sobie z lękiem i stresem: od wizualizacji (przenoszenie się w myślach do ulubionego miejsca), przez ćwiczenia oddechowe, odliczanie (np. od 20 do 0 co 2) i kolorowanie mandali, po wykonanie pudełka na swoje lęki.
Zestaw zawiera też dyplom dzielnego pacjenta, który można wydrukować i poprosić lekarza o jego podpisanie. Są też dyplomy dla osób, które umiliły dzieciom pobyt w szpitalu (np. wolontariuszy)! Na końcu umieszczono słowniczek, zawierający wyjaśnienie różnych terminów medycznych (np. wenflon, anestezjolog, stetoskop).
Autorki przygotowały też dodatek dla rodziców, w którym znajdą informacje, jak przygotować dzieci do hospitalizacji i jak je mądrze wspierać w tym trudnym czasie (bardzo istotne jest zwrócenie uwagi na potrzebę otwartej, szczerej rozmowy z dzieckiem). Przydatna jest też strona z ze spisem lektur, które mogę pomóc obniżyć lęk przed szpitalem. Uzupełniłabym tę listę o kilka wartościowych tytułów np. „Centrum zdrowia dźwięków”, „Opowieści z planety Holo” czy „Lucjan. Lew jakiego nie było”.
Moim zdaniem forma książkowa byłaby zdecydowanie wygodniejsza i można by było rzeczywiście zabierać „Niezbędnik” do szpitalnej torby, ale format pdf na pewno sprawia, że koszt publikacji jest niższy. Zaletą jest też możliwość drukowania poszczególnych kart w wielu egzemplarzach (przydatne jeżeli pracujemy z grupą dzieci w szpitalu, albo gdy nasze dziecko szczególnie upodoba sobie jakieś zadanie). Nie mam niestety kolorowej drukarki, więc musicie uwierzyć mi na słowo, że w kolorze karty pracy prezentują się ładniej:)