Grzeczna, Gro Dahle, przekład Helena Garczyńska, ilustracje Svein Nyhus, Wydawnictwo EneDueRabe, Gdańsk 2011, ISBN 978-83-62566-03-7; wiek 5+
Bohaterka książki, Lusia, jest śliczna, czyściutka, posłuszna i pracowita. Ma nieskazitelnie biały kołnierzyk, starannie stawia literki, dokładnie szczotkuje zęby. Nie odzywa się niepytana, robi tylko to, o co jest proszona, i nie stwarza żadnych problemów zajętym swoimi sprawami rodzicom. Dziewczynka tak bardzo stara się być idealna i robić to, czego oczekują od niej inni, że zapomina o sobie, własnym zdaniu i własnych uczuciach. Lusia jest tak grzeczna, jakby jej wcale nie było, a pewnego dnia naprawdę znika, wtapia się w ścianę i nikt nie może jej znaleźć.
Na szczęście Lusi udaje się odnaleźć własny głos. Daje w końcu upust tłumionemu gniewowi i udaje jej się „wykrzyczeć” otwór w murze. Na wolność wychodzi już nowa Lusia – jest trochę ubrudzona, rozczochrana, ale szczęśliwa. Widać, że nic już nie będzie takie, jak dawniej. Przy okazji pomaga innym „grzecznym”. Za Lusią cichutko, nieśmiało, z przepraszającymi uśmiechami na twarzy, wychodzą ze ściany małe dziewczynki i dorosłe kobiety. Jest tam nawet prababcia Lusi.
Historię Lusi można odczytać jako głos w dyskusji na temat stereotypowych ról społecznych, zgodnie z którymi dziewczynki powinny „stać, gdzie się je postawi”, potakiwać, ładnie się uśmiechać i absolutnie nie wypada im się złościć. Historia Lusi pokazuje, że warto zawalczyć o siebie. Zachęca dziewczynki, żeby robiły to, czego same chcą, a nie tylko spełniały oczekiwania otoczenia. Lusia ma dla dziewczynek jeszcze jeden komunikat: każdy ma prawo do wyrażania własnych poglądów i emocji. Każdy może, a nawet powinien, czasami krzyknąć, czy tupnąć nogą.
Książka Gro Dahle to również pouczająca lektura dla rodziców marzących o „grzecznych” dzieciach. Każdy rodzic na pewno powie, że chciałby, żeby jego dzieci były w przyszłości samodzielnie myślącymi ludźmi, którzy mają własne zdanie i nie boją się go wyrażać. Większość woli jednak, żeby, póki są dziećmi, były uległe, bez słowa sprzeciwu robiły to, co im się karze i nie kwestionowały zdania „autorytetów”. W szczególności dotyczy to córek.
Historia Lusi to przestroga dla nas, żebyśmy nie wychowywali kolejnych potulnych, bezwolnych kobiet, które rezygnują z własnych potrzeb na rzecz spełniania oczekiwań rodziców, nauczycieli, męża i pracodawców, dają się wykorzystywać dzieciom w domu i kolegom w pracy, stają się ofiarami mobbingu i molestowania. I nie potrafią się przeciwstawić, bo przez całe dzieciństwo były uczone, że mają posłusznie wykonywać polecenia, a sprzeciwianie się jest niegrzeczne. Podobną wymowę ma „Czerwony kapturek” Joanny Olech i Grażki Lange.
Na uwagę zasługuje fantastyczna praca obrazu. Ilustracje Sveina Nyhusa są początkowo delikatne i słodkie, autor wykorzystuje motyw papieru milimetrowego, żeby podkreślić „ułożenie” małej Lusi. Z czasem obrazy stają się coraz ostrzejsze, bardziej wyraziste i świetnie oddają wewnętrzną przemianę bohaterki.
