Dzisiaj pokażę ostatnie trzy tytuły, które polecam do grupowych zajęć z elementami biblioterapii. Pierwsze tytuły znajdziesz we wpisie Książki do biblioterapii część 1 Natomiast w zakładce Książki na konkretne problemy znajdziecie tytuły, które mogą pomóc rozwiązać konkretny problem danego dziecka. Polecam je rodzicom, pedagogom i psychologom do indywidualnej pracy z dzieckiem.
1.
Autor, tytuł, wiek, liczba stron:
Wilczek, Gerda Wagener, ilustracje Józef Wilkoń, Wydawnictwo Tatarak, wiek 6+, 32 strony
Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:
POCZUCIE BYCIA INNYM GORSZYM, WYKLUCZENIE, STEREOTYPY ZWIĄZANE Z PŁCIĄ, AKCEPTACJA ODMIENNOŚCI.
Krótkie streszczenie:
Mały Wilczek zdecydowanie różni się od swoich braci i kolegów. Zamiast polować na króliki, bawi się z nimi w koci, koci łapci, zamiast łowić ryby rozchlapuje wodę tak, żeby powstała tęcza, a jego ulubioną potrawą jest… szczaw. Mama się martwi, tata złości, a rodzeństwo śmieje się z nietypowego zachowania brata. Przecież takiego wilka nikt nie będzie się bał! Wilczek zaczyna myśleć, że może rzeczywiście jest „niewłaściwy” i postanawia się zmienić. Pomaga mu w tym Mysz Myszata, która – cóż – również nie boi się Wilczka. Bohater dostaje żółto-czarne paski od tygrysa, kolce od jeża i kły od lwa. Kostium robi wrażenie, ale Wilczek nie czuje się dobrze w tym groźnym, kolczastym i drapieżnym przebraniu…
Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:
Cudowna opowieść o tym, że udawanie kogoś, kim się nie jest, zmienianie się, żeby spełnić oczekiwania innych, raczej nikogo nie uszczęśliwi. I o tym, że świat jest piękny właśnie dlatego, ze każdy jest jedyny w swoim rodzaju.
Mocne strony/komentarz
„Wilczek” otrzymał Nagrodę Honorową Polskiej Sekcji IBBY „Książka Roku 2007”. Ilustracje Józefa Wilkonia są genialne.
Dodatkowe aktywności
W zaprzyjaźnionej zerówce dzieciaki z wielkim entuzjazmem wykonywały straszne atrybuty dla Wilczka. Przy okazji przypomnę, że inne polecane scenariusze biblioterapeutyczne znajdziecie we wpisie Biblioterapia – polecane scenariusze zajęć
2.
Autor, tytuł, wiek, liczba stron:
Buziaczki, Nina Gato, ilustracje Aleksandra Fabia, Wydawnictwo Dwukropek, Warszawa 2022, wiek 4+, 32 strony
Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:
ASERTYWNOŚĆ W KWESTII CIAŁA
Krótkie streszczenie:
Bohaterami książki jest rodzina Buziaków – mama, tata i mały Buziaczek. Buziaczek lubi jak rodzice go całują i przytulają, ale nie lubi dawać całusów wujkowi i cioci na powitanie. Czuje się wtedy źle, bo nie chce, żeby pomyśleli, że jest niegrzeczny.
Pewnego dnia w przedszkolu dwie dziewczynki zaczynają go gonić, w końcu łapią i na siłę całują w oba policzki. Buziaczek czuje się upokorzony i wściekły. Nie mówi o zdarzeniu pani nauczycielce, bo obawia się, że go wyśmieje. W końcu zwierza się mamie. Początkowo mama bagatelizuje sytuację, mówiąc, że to była tylko zabawa, ale kiedy widzi, że synkowi naprawdę nie jest do śmiechu, umawia się na spotkanie z nauczycielką. Pani tłumaczy wszystkim dzieciom, że nie wolno nikogo przytulać ani całować na siłę. Nigdy i nikogo! Rozmowa pomaga i zabawa w całowanie nie powtarza się. Buziaczek czuje ulgę i cieszy się, że opowiedział o wszystkim mamie.
Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:
Książka „Buziaczki” to dobry punkt wyjścia do rozmów o przestrzeni osobistej i asertywności w kwestii ciała. Może pomóc nauczyć dzieci wyznaczania granic, w których będą czuły się bezpiecznie, i szanowania granic innych osób. Przykład Buziaczka zachęca dziecko do szukania pomocy u dorosłego, któremu ufa, a dorosłym pokazuje, jak ważne jest poważne potraktowanie problemu dziecka i udzielenie mu wsparcia.
Mocne strony/komentarz
Ta historia zwraca uwagę, że prawo do nietykalności cielesnej obowiązuje nie tylko w kontaktach z dorosłymi, ale również z rówieśnikami i pokazuje, że pozornie niewinne żarty kolegów mogą sprawić, że dziecko poczuje się bardzo niekomfortowo.
Dodatkowe aktywności
Warto porozmawiać z dziećmi o tym, jakich sytuacji związanych z ciałem nie lubią, kiedy czują się niekomfortowo i poćwiczyć, jak można się zachować, co powiedzieć, żeby w grzeczny, ale stanowczy sposób, zadbać o swoje granice.
3.
Autor, tytuł, wiek, liczba stron:
Królewna, Roksana Jędrzejewska-Wróbel, ilustracje Marianna Oklejak, Wydawnictwo Bajka, wiek 5+ , 32 strony
Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:
WARTOŚCI NIEMATERIALNE, KONSUMPCJONIZM
Krótkie streszczenie:
Pewnego dnia, na zwykłym, szarym podwórku pomiędzy blokami, pojawia się królewna. Dziewczynka przygląda się bawiącym się dzieciom, ale boi się podejść. Dzieci, onieśmielone jej wytwornym wyglądem, też tylko zerkają na nią ukradkiem. Po przełamaniu pierwszych lodów, królewna opowiada dzieciom o życiu w pałacu. Amelka ma wszystko, o czym marzą dzieci (zwłaszcza dziewczynki) w jej wieku – własny pokój z półkami uginającymi się pod ciężarem zabawek, służbę, która za nią sprząta, piękne suknie, a nawet prawdziwą koronę z diamentami. Ale okazuje się, że dziewczynka wcale nie jest szczęśliwa. Zapracowani rodzice nie mają czasu na rozmowy z córką albo zjedzenie razem śniadania, nie mówiąc już o wspólnych wakacjach.
Jedynymi towarzyszami zabaw Amelki są damy dworu. Ale co to za zabawa, skoro dworska etykieta zabrania królewnie biegać i brudzić się, gdy wszyscy jej przytakują i dają wygrywać w gry? Dziewczynka skarży się na samotność i nudę i bardzo zazdrości dzieciom, że mogą się razem bawić, śmiać i wygłupiać.
Huśtając się na trzepaku, grając z nowo poznanymi kolegami w kapsle i budując szałas, Amelka czuje się naprawdę szczęśliwa. Królewna okazuje się świetnym, choć trochę dziwnym, kompanem zabaw: skacze z radości, gdy przegrywa, jest wniebowzięta, gdy ktoś się z nią pokłóci a plama na sukience budzi w niej prawdziwy zachwyt. Królewna oddałaby całe Tęczowe Królestwo za zabawę w berka kucanego i Indian, dlatego jest bliska płaczu, gdy dowiaduje się, że pomysły na zabawy nie pochodzą ze skarbca i nie można ich kupić. Jeszcze większe jest jej zdumienie i radość, kiedy dzieci pozwalają jej zabrać wszystkie „skarby” zupełnie za darmo.
A dzieci z podwórka przestają zazdrościć królewnie pałacowych luksusów i zaczynają inaczej patrzeć na swoją zniszczoną piłkę i starą, pełną supłów, gumę do skakania.
Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:
Przesłanie, że tego co w życiu najważniejsze, nie da się kupić, jest przedstawione wyraźnie, ale nie nachalnie. To ważna i potrzebna lektura w czasach, gdy media przekonują dzieci, że wszystkie reklamowane gadżety są im niezbędne do szczęścia i gdy już w przedszkolu o wartości kolegi stanowią posiadane przez niego stroje czy zabawki.
Mocne strony/komentarz
Książka Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel została nominowana do Nagrody Literackiej Polskiej Sekcji IBBY Książka Roku 2006, a w 2015 r. roku zajęła II miejsce w konkursie Empiku na Najlepszą Książkę Dziecięcą „Przecinek i Kropka”.
Na marginesie dodam, że to również ważna lekcja dla rodziców, że dzieci bardziej potrzebują naszej uwagi, zainteresowania, wspólnie spędzanego czasu niż modnych ubrań i drogich zabawek.
Dodatkowe aktywności
W dodatku „Biblioterapia w szkole” do kwartalnika „Biblioteka w szkole” 10.2016, na str. 7 znajdziecie scenariusz zajęć biblioterapeutycznych o wartościach niematerialnych pt. „Nie wszystko można kupić”. Do zajęć można również wykorzystać związane tematycznie książki „Top car”, „Kominiarz na święta” czy „Megabombkowy hotel gwiazdkowy”