Książki do biblioterapii część 12

To już 12 część cyklu Książki do biblioterapii.

To znaczy, że pokazałam już 33 książki, które mogą stanowić świetną podstawę zajęć biblioterapeutycznych. Dzisiaj kolejne 3.

Polecane wcześniej tytuły znajdziecie w poprzednich wpisach np. Książki do biblioterapii część 1, Książki do biblioterapii część 7

Autor, tytuł, wiek, liczba stron:

Kiedy nadchodzi smutek, Eva Eland, Wydawnictwo Mamania, wiek 3+, 32 strony

Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:

EMOCJE

Krótkie streszczenie:

Może smutek chce tylko wiedzieć, że jest mile widziany?

Kilkuletniego chłopca odwiedza smutek (wygląda jak łezka). Smutek przychodzi niespodziewanie i podąża za chłopcem krok w krok. Chłopiec początkowo próbuje z nim walczyć , ale ta taktyka nie sprawdza się. Bohater próbuje więc zaprzyjaźnić się ze swoim smutkiem – poznać go, dowiedzieć się, skąd się wziął i po co przyszedł. A później proponuje smutkowi różne aktywności, które poprawiają nastrój: słuchanie muzyki, rysowanie, gorącą czekoladę i wspólny spacer.

A kiedy budzi się na drugi dzień zauważa, że smutek zniknął. Chłopiec już wie, że smutek będzie go od czasu do czasu odwiedzał. Trzeba to po prostu zaakceptować.

Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:

Książkę można wykorzystać do rozmowy z dziećmi o tym, że wszystkie uczucia, i te miłe, i te mniej przyjemne, są zjawiskiem naturalnym i powszechnym. Co więcej, wszystkie uczucia są potrzebne, służą nam do czegoś, przekazują nam jakąś informację. Dobrze wsłuchać się w to, co mają nam do powiedzenia. I poszukać swoich sposobów na trudne emocje.

Mocne strony/komentarz

Książka będzie zrozumiała już dla dzieci 3+, ale nie ma tu górnego limitu wieku odbiorcy.

Na uwagę zasługuje szata graficzna: autorka zadbała o to, żeby smutek robił pozytywne wrażenie, budził sympatię (jest naprawdę uroczy). Ważne są też wyklejki. Na pierwszej widzimy, że każdy jest czasami smutny (mała dziewczynka w płaszczyku i starszy pan z brodą), a na ostatniej, że każdy musi znaleźć swój sposób na smutek, coś, co mu pomaga (np. joga, gorąca kąpiel, jazda na rowerze, czytanie).

Dodatkowe aktywności

Można porozmawiać z dziećmi o ich sposobach radzenia sobie ze smutkiem.

Książkowy smutek jest bardzo wdzięcznym przedmiotem różnych prac plastycznych.

W dodatku „Biblioterapia w szkole” do kwartalnika „Biblioteka w szkole” z 10.2020 znajdziecie opracowany na podstawie tej książki scenariusz zajęć o emocjach „(Nie)spodziewany gość – czyli ze smutkiem też mi do twarzy”, które są skierowane do dzieci w wieku 9-13 lat.

2. Autor, tytuł, wiek, liczba stron:

Kukuryku! Afera w kurniku!, Gabriela Rzepecka-Weiß, ilustracje Dorota Prończuk, Wydawnictwo Kropka, wiek 5+, 32 strony

Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:

PLOTKA, PRZEMOC WERBALNA, FAKE NEWSY

Krótkie streszczenie:

Reporterki z Kurnikowej Rozgłośni Radiowej codziennie rano wyruszają na poszukiwanie materiału do nowej audycji. Tu podsłuchają, tu sobie dopowiedzą, tu zmyślą, tu przekręcą i audycja jest gotowa. Krasula twierdzi, że jej mleko jest najlepsze, kaczka utrzymuje, że jaja gęsi są pozbawione witamin. Czarne futro owcy jest niemodne…

Zwierzęta z Zagrodna codziennie z niepokojem słuchają porannych wiadomości, „bo nigdy nie wiedzą, co w radiu o nich powiedzą”. Po każdej transmisji ktoś ma do kogoś pretensje, zwierzęta kłócą się i obrażają. I na nic wyjaśnienia i sprostowania. Plotka już żyje swoim życiem.

Ogłoszenie nadejścia mrozów i nakłonienie zwierzaków w środku lata do zmiany piór i futer na zimowe uszło dziennikarkom płazem, ale kiedy zepsuły niespodziankę śwince, która chciała zorganizować przyjęcia dla mieszkańców Zagrodna, miarka się przebrała.

Dziennikarstwo to jest sztuka, ty skandalu tylko szukasz!
Dość już plotkowania mamy, od dziś radio zamykamy – słyszy redaktor Kukuryk.

Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:

Zabawna i pouczająca historia o rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji i raniącej sile słów. I o tym, że nie można wierzyć we wszystko, co widzimy/słyszymy w mediach.

Mocne strony/komentarz

Warto uczyć dzieci samodzielnego myślenia i krytycznego podejścia do treści z mediów (również społecznościowych). Lektura „Kukuryku” może być pierwszym krokiem.

Książkę możemy również wykorzystać, żeby uświadomić dzieciom, że pomówieniami można wyrządzić krzywdę i potem bardzo trudno to naprawić.

Książka została fantastycznie zilustrowana przez Dorotę Prończuk.

Dodatkowe aktywności

Żeby pokazać dzieciom, jak trudno jest naprawić poczynione plotkami szkody wykorzystuję serca wycięte z kredowego papieru. Proszę uczestników, żeby je pognietli najmocniej, jak potrafią, a następnie, żeby je rozprostowali i spróbowali sprawić, żeby znowu były gładkie.

3. Autor, tytuł, wiek, liczba stron:

Nie daj się gnębić, Magdalena Młodnicka, ilustracje Ola Makowska, Wydawnictwo Jedność, wiek 7+, 40 stron

Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:

PRZEMOC RÓWIEŚNICZA

Krótkie streszczenie:

Bohaterką jest Lenka, która po przeprowadzce poszła do nowej szkoły. Niestety w klasie była grupka dziewczyn, na czele z Julką, które zaczęły dręczyć nową koleżankę. Zakazywały innym odzywać się do Lenki i siedzieć z nią w ławce, śmiały się z jej ubrań, zabierały rzeczy, wytrącały z ręki śniadanie, szturchały itd. Julka potrafiła dokuczać Lence w taki sposób, żeby nauczyciele nic nie zauważyli.

Dziewczynka czuła się samotna i smutna. Nawet ulubione zajęcia taneczne przestały ją cieszyć. Starała się wymyślać różne wymówki, żeby nie chodzić do szkoły, ale nie opowiedziała rodzicom o swoich problemach. Obawiała się, że jeśli mama pójdzie na skargę do nauczycieli, jej sytuacja stanie się jeszcze gorsza.

W szkole wielu uczniów nie pochwalało zachowania Julki i jej koleżanek, ale nikt nie reagował – większość bała się, że Juka zemści się na nich i staną się kolejną ofiarą. Przełomem była reakcja kolegi, który stanął w obronie Lenki. Usłyszała to jedna z nauczycielek i dopiero wtedy sprawy przyjęły właściwy obrót – zorganizowano spotkanie z rodzicami obu dziewczynek i specjalne spotkania pedagogów z uczniami, a wychowawczyni zaproponowała spisanie klasowego kontraktu…

Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:

Historia Lenki dodaje odwagi, żeby powiedzieć stop agresji ze strony rówieśników i daje dzieciom praktyczne rady i wskazówki, jak bronić się przed przemocą w szkole. Dzieci dowiedzą się z książki, że przemoc to nie tylko bicie i kopanie. Przezywanie czy wyśmiewanie to też przemoc i trzeba jej się stanowczo sprzeciwiać.

Bardzo istotne jest też podkreślenie, że ofiara nigdy nie ponosi winy za gnębienie. Ważne jest też pokazanie, że to, co jednym wydaje się niewinnym żartem, dla innych może mieć bardzo poważne konsekwencje.

Autorka zachęca dzieci prześladowane do mówienia o swoich problemach rodzicom albo innym dorosłym, do których mają zaufanie – to najważniejsze, co młodzi czytelnicy powinny zapamiętać z książki. Gdyby Lenka wcześniej poprosiła o pomoc mamę albo wychowawczynię, problem zostałby rozwiązany, a ona oszczędziłaby sobie cierpienia.

„Nie daj się gnębić” porusza też temat zmowy milczenia. Każdy, kto był świadkiem cudzej krzywdy, ma obowiązek poinformować o tym dorosłych. Bierna postawa i milczenie to chronienie sprawców i współudział w dręczeniu. To dzięki reakcji Krzysia udało się powstrzymać dalsze dokuczanie Lence.

Książka wydawnictwa Jedność rozwija empatię, uczy asertywności i odwagi cywilnej i wyposaża dzieci w konkretne narzędzia przeciwstawiania się agresorom.

Mocne strony/komentarz

„Nie daj się gnębić” należy do serii „Wielkie problemy małych ludzi”. Książki z tej serii w przystępny i kompetentny sposób przedstawiają istotne problemy, z którymi borykają się dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Seria powstaje we współpracy z pedagogami i psychologami.

Na końcu książki znajdują się wskazówki dla rodziców i telefony do organizacji, do których można się zwrócić w sytuacji doświadczania przemocy.