Książki do biblioterapii część 13

To już 13, przedostatnia, część z serii Książki polecane do biblioterapii

Gdyby ktoś dopiero teraz trafił na nasz cykl, przypomnę że pokazuję książki, które świetnie sprawdzą się jako podstawa grupowych zajęć z elementami biblioterapii.

Polecam książki, które:

mają duży potencjał, jeżeli chodzi o różne aktywności dodatkowe (zabawy ruchowe, prace plastyczne itd.), które pomogą przepracować problem po lekturze tekstu.
mają taką długość, żeby można było przeczytać je „na raz”.
wspierają rozwój emocjonalny i społeczny dzieci,
poruszają tematy, które dotyczą każdego dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym np. dodają wiary we własne siły, uczą wytrwałości w dążeniu do celu, otwartości na inność, współpracy, obniżają lęk przed tym co nowe, nieznane.
są wieloadresowe i można je wykorzystać do pracy w różnych grupach wiekowych i na podstawie jednej książki prowadzić warsztaty na różne tematy.

1. Autor, tytuł, wiek, liczba stron:

Chyba jestem nieśmiały, Barbara Cain, ilustracje Monika Pollak, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, wiek 5+, 32 strony

Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:

NIEŚMIAŁOŚĆ

Krótkie streszczenie:

Staś wybiera się z mamą i psem Wigorkiem do cukierni. Po drodze mijają sąsiadów, którzy ich przyjaźnie zagadują. To sprawia, że miły spacer staje się dla nieśmiałego chłopca męczarnią. Ze strachu przed mogącą nastąpić negatywną oceną nie jest w stanie wydusić z siebie ani słowa, nawet na pytania o swój wiek, czy imię psa. Przełomowym momentem staje się zniknięcie czworonożnego przyjaciela. Chłopiec rusza na poszukiwania i wtedy okazuje się, że potrafi zapytać wszystkich sąsiadów, a nawet zupełnie obcych ludzi, czy nie widzieli jego ukochanego pieska. W końcu, dzięki życzliwej pomocy spotkanych osób, udaje się odnaleźć Wigorka.

Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:

Staś przekonuje się, że pewne wyzwania są łatwiejsze, a świat mniej straszny, niż myślał i że może warto choć trochę otworzyć się na ludzi. Historia Stasia

przekonuje dzieci nieśmiałe, że świat nie jest taki zagrażający, jak im się wydaje (ludzie są nastawieni przyjaźnie i życzliwie, a świat wcale nie „czyha” na ich potknięcie, żeby je skrytykować czy wyśmiać),
pokazuje korzyści płynących z przezwyciężenia nieśmiałości.

Mocne strony/komentarz

Oprócz opowiadania o nieśmiałym Stasiu w książce Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego znajdziemy, skierowany do dorosłych, obszerny komentarz psychologa na temat nieśmiałości i wskazówki, jak korzystać z książki, i jak pomóc nieśmiałym dzieciom.

Dodatkowe aktywności

Polecam scenariusz zajęć dla dzieci w wieku 8-9 „Nieśmiałość – co to jest?”, który powstał w oparciu o książkę B. Cain i został opublikowany w czasopiśmie Biblioterapeuta 4/2010, str. 19

2. Autor, tytuł, wiek, liczba stron:

Postaw się na moim miejscu, Susana Isern, ilustracje Mylene Rigaudie, Wydawnictwo Tako, wiek 3+, 36 stron

Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:

EMPATIA

Krótkie streszczenie:

Wczesną wiosną Pasikonik wybiera się na spacer i odwiedza po drodze swoich przyjaciół. Okazuje się, że po długiej zimie wszyscy są bardzo zajęci. Pszczoła w pocie czoła próbuje wyplątać skrzydełko z żyłki wędkarskiej. Pasikonik bagatelizuje kłopot przyjaciółki, mówiąc:

„Ja prawie w ogóle nie używam skrzydeł, więc nie wydaje mi się, żeby skrzydła były ważne”

To samo mówi o kropkach Biedronki, niciach Pająka i butach Stonogi. Pasikonik nie rozumie problemu, który go nie dotyczy. I zamiast zaoferować przyjaciołom swoją pomoc, jak gdyby nigdy nic, idzie sobie dalej.

Wieczorem Pasikonik szykuje się do koncertu, ale okazuje się, że struny w jego skrzypcach sparciały przez zimę i popękały. Kiedy załamany przetrząsa cały dom w poszukiwaniu nowych strun, w oknie pojawia się Pchła i mówi:

„Ja tam nie umiem grać na skrzypcach i nie wydaje mi się, żeby skrzypce były ważne”.

„Jak to nie są ważne? Postaw się na moim miejscu, Pchło!” – odpowiada oburzony Pasikonik i dopiero wtedy zdaje sobie sprawę, że dokładnie tak samo potraktował swoich przyjaciół i ich zmartwienia. Oceniał ich problemy, zamiast pomóc w ich rozwiązaniu. I zaczyna rozumieć, że to, co dla jednych jest nieistotne, dla innych może być bardzo ważne.

„Może dla Biedronki jej kropki są ważne, tak jak skrzydełka dla Pszczoły, nici dla Pająka i buty dla Stonogi”.

Pasikonik postanawia wszystkich przeprosić. Ku swojemu zdziwieniu, widzi przed swoim domem Biedronkę, Pszczołę, Pająka i Stonogę. Zaniepokoiła ich cisza na łące tego wieczoru i domyślili się, że Pasikonik może mieć problem ze strunami. Przynoszą żyłkę, która wplątała się w skrzydełko Pszczoły, kawałek nici z motków Pająka, sznurek, na którym Biedronka suszy swoje kropki i sznurówkę z buta Stonogi. Wzruszony Pasikonik (moja córka wyraziła nadzieję, że było mu głupio) robi zastępcze struny i gra dla przyjaciół najpiękniejszy koncert.

Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:

„Postaw się na moim miejscu” to fantastyczna historia o życzliwości, przyjaźni i uważności na potrzeby innych. O tym, jak różnie możemy patrzeć na te same sprawy i jak ważna jest umiejętność spojrzenia oczami drugiej osoby.

Mocne strony/komentarz

Psycholodzy i pedagodzy podkreślają, że empatia odgrywa bardzo istotną rolę w rozwoju emocjonalnym i społecznym dziecka. Prawidłowo wykształcona empatia zapobiega zachowaniom dysfunkcyjnym i wspiera zdolność nawiązywania prawidłowych relacji interpersonalnych. Na szczęście rozumienia potrzeb i emocji innych ludzi można się nauczyć, a najskuteczniej empatię rozwija się w dzieciństwie. Pomocne mogą być książki dla dzieci, w których znajdziemy opisy stanów emocjonalnych bohaterów. Dobrym wprowadzeniem do tematu może być tytuł „Postaw się na moim miejscu”.

Dodatkowe aktywności

W czasopiśmie Biblioterapia w szkole, dodatku do Biblioteka w Szkole nr 10/2021 znajdziecie scenariusz zajęć z elementami biblioterapii na podstawie tej książki skierowany do dzieci w wieku 6-7 lat.

3. Autor, tytuł, wiek, liczba stron:

Rózia Rewelka, inżynierka, Andrea Beaty, ilustracje David Roberts, Wydawnictwo Kinderkulka, wiek 5+, 32 strony

Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:

BRAK WIARY W SIEBIE, W SWOJE MOŻLIWOŚCI, WYTRWAŁOŚĆ W DĄŻENIU DO CELU

Krótkie streszczenie:

Rózia, jest zafascynowaną techniką. Ze wszystkiego, co wpadnie jej w ręce (często z rzeczy wyrzuconych przez innych) buduje różne maszyny np. podawacz hotdogów czy helowe spodnie. Ponieważ jej wynalazki często spotykają się z krytyką (wujek Tobiasz wyśmiał jej kapelusz do odstraszania węży), dziewczynka zaczyna wątpić w siebie

„Bo wszystko, co robię, ma jakąś usterkę.
Nie każdy nadaje się na inżynierkę”.

Nadal projektuje i konstruuje, ale z obawy przed kolejną porażką postanawia nikomu nie pokazywać swoich prac. Na pewno trzymałaby je nadal pod łóżkiem, gdyby nie pojawiła się ciotka (też Rózia), która marzy o lataniu. Dziewczynka postanawia pomóc jej spełnić to marzenie i buduje serokopter. Pojazd wznosi się do góry, ale po chwili spada. Rózia jest bliska porzucenia swoich eksperymentów, ale ciotka jest mądrą kobietą i umie przekonać dziewczynkę, żeby nie przestawała wierzyć w siebie, nawet gdy wszyscy inni wątpią, i nigdy nie rezygnowała ze swoich marzeń.

„Twój pierwszy niewypał wspaniale się udał. Chodź, zróbmy następny! Tak rodzą się cuda!”
„To żadna porażka zaczynać od nowa. Przegrywasz, jeżeli przestajesz próbować”

Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:

Historia Rózi zachęca dzieci do wytrwałości i cierpliwości w dążeniu do celu i niezrażania się porażkami.

Mocne strony/komentarz

Książka zawiera ważny przekaz również dla opiekunów – pokazuje, w jak dużym stopniu sukces dziecka zależy od nich, że mogą być albo wujkami Tobiaszami, podcinającymi dzieciom skrzydła, albo ciotkami Róziami, które zachęcają do eksperymentowania, próbowania własnych sił, dodają odwagi i kibicują.

Dzięki rymom książkę świetnie czyta się na głos.

Poza opowiadaniem o Rózi, dzieci znajdą w książce notkę na temat pracy amerykańskich kobiet w Stanach Zjednoczonych podczas wojny i krótką historię kobiecej awiacji. Na pewno spodobają im się też, pełne szczegółów i szczególików, ilustracje.