To już 6 część z serii Książki polecane do biblioterapii
Jeśli zaczynacie swoją przygodę z biblioterapią i chcecie się dowiedzieć, jak wykorzystywać biblioterapię do pracy z dziećmi, przeczytajcie wpis Metody pracy z bajkami terapeutycznymi
1.
Autor, tytuł, wiek, liczba stron:
Niebieska niedźwiedzica, Joanna M. Chmielewska, ilustracje Jona Jung, Wydawnictwo Bajka, wiek 6+, 36 stron
Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:
AKCEPTACJA ODMIENNOŚCI, TOLERANCJA, SZACUNEK, ODRZUCENIE Z POWODU INNOŚCI
Krótkie streszczenie:
W Niedźwiedziej Dolinie przychodzi na świat niebieska niedźwiedzica. Rodzice czekają na przybycie króla, który zgodnie z tradycją jako pierwszy odwiedza nowo narodzonego niedźwiadka, a potem wydaje wielką ucztę na jego cześć. Mama i tata są zachwyceni urodą córeczki, ale król nie podziela ich entuzjazmu:
„Niedźwiedzie mogą być brązowe, czarne, białe albo szare. Niebieskich niedźwiedzi nie ma […] To niedopuszczalne!”
Odmienność niedźwiedziczki budzi lęk i agresję pozostałych mieszkańców Doliny. Bohaterka zostaje odrzucona. Spotyka się z oszczerstwami i wyzwiskami.
Mimo że bohaterka czuje się samotna i nieszczęśliwa, dzielnie walczy o prawo do bycia sobą i nie pozwala przefarbować sobie futra. Jednak rodzice, którzy nie mogą dłużej patrzeć na cierpienie córeczki, postanawiają wyprowadzić się do krainy, gdzie mieszkają żółte krokodyle, hipopotamy w paski i każdy może być taki, jaki jest.
Opuszczona przez Azul Niedźwiedzia Dolina traci wszystkie kolory, robi się nudna i ponura. Z czasem król i inni mieszkańcy zauważają to i proszą niedźwiedziczkę, żeby wróciła do ich krainy.
Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:
To książka o tym, że trudno jest być innym, ale i niełatwo zaakceptować odmienność. I o tym, jak wiele tracimy przez brak otwartości na inność.
Opowieść o niebieskiej niedźwiedziczce – bez moralizowania i grożenia palcem – uczy dzieci tolerancji i rozwija empatię.
Historia Azul może pomóc podnieść samoocenę dzieci odrzucanych przez rówieśników z powodu swojej odmienności. Sukces bohaterki (na końcu król i inne niedźwiedzie przekonują się, że odmienność to coś, co nas wzbogaca, sprawia, że świat jest barwny, różnorodny i ciekawy) wpływa na zastępcze dowartościowanie i budowanie pozytywnego obrazu dziecka.
Postawa dzielnej niedźwiedzicy dodaje też odwagi, żeby mimo presji otoczenia, pozostawać w zgodzie z sobą.
Mocne strony/komentarz
Wiele książek dla dzieci porusza temat inności i wykluczenia. Niestety bardzo często pojawia się w nich szkodliwy schemat, że „inny” musi zasłużyć na akceptację, spełnić jakieś dodatkowe warunki. Zostaje przyjęty do grupy dopiero wtedy, kiedy okaże się, że ma jakieś ponadprzeciętne cechy/umiejętności albo dokona jakiegoś heroicznego czynu np. uratuje prześladowców przed jakimś zagrożeniem. Dopiero po takim wykazaniu się, udowodnieniu swojej wartości, przestaje być wykluczany i dręczony. Tak jakby bez dodatkowego wkupienia się „innemu” nie należał się szacunek i normalne traktowanie. Tak jakby od „innego” trzeba było wymagać czegoś więcej. W książce Joanny Chmielewskiej ten temat został poprowadzony wzorowo.
Ta książka ma więcej tekstu, ale z dziećmi w wieku wczesnoszkolnym można ją spokojnie przeczytać „na raz”
Dodatkowe aktywności
Opowiadanie Joanny M. Chmielewskiej ma wiele wątków i przesłań i może stanowić punkt wyjścia do rozmów nie tylko na temat inności, wykluczenia i tolerancji, ale i np. przemocy rówieśniczej czy raniącej siły słów. „Niebieska niedźwiedzica” to również opowieść o sile charakteru. Na jej podstawie można przeprowadzić zajęcia o asertywności i nieulegania presji grupy. Czytałam też ciekawe scenariusze zajęć na temat niepełnosprawności i uchodźców.
Po lekturze warto zaproponować dzieciom zabawy typu „Kto tak jak ja…”, które pokazują, że mimo różnic naprawdę wiele nas łączy.
2.
Autor, tytuł, wiek, liczba stron:
Wielka księga supermocy, Susanne Isern, Rocio Bonilla, Wydawnictwo Mamania, wiek 3+, 36 stron
Supermoce. Notatnik odkrywcy, Susanne Isern, Rocio Bonilla, Wydawnictwo Mamania, wiek 6+, 41 stron
Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:
POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI, WIARA WE WŁASNE SIŁY
Krótkie streszczenie:
W „Wielkiej księdze supermocy” poznajemy kilkanaścioro dzieci, które opowiadają o czymś, co uważają za swoją wyjątkową moc. Dzieci te nie potrafią latać ani przenikać przez ściany. Nic z tych rzeczy! Elena pięknie opowiada historie, Marc zawsze widzi szklankę do połowy pełną, Mateo uwielbia czytać książki, a Daniel jest bardzo cierpliwy.
Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:
„Wielka księga supermocy” pokazuje małym czytelnikom, że każdy jest wyjątkowy i pomaga im dostrzec i nazwać drzemiące w nich talenty. Co istotne, autorki podkreślają, że supermoce to nie tylko wyjątkowy talent do tańca czy wybitne zdolności matematyczne. To również np. pasja do gotowania albo takie cechy jak wytrwałość, poczucie humoru czy spostrzegawczość.
Dzięki zadaniom zawartym w „Notatniku odkrywcy” (rebusy, zagadki, testy, polecenia) dzieci mogą wykorzystać swoje mocne strony w praktyce i zastanowić się, nad jakimi kompetencjami warto jeszcze popracować.
Mocne strony/komentarz
Doskonałe książki do zajęć warsztatowych z dziećmi. Miło obserwować, jak maluchy pomagają sobie nawzajem odkrywać swoje supermoce (przecież ty najlepiej wiążesz buty i pomagasz innym!). Z najmłodszymi książkę można czytać na raty, po jednej „supermocy”.
Na końcu „Notatnika” jest miejsce na narysowanie portretu właściciela książki i wpisanie odkrytej supermocy. „Notatnik odkrywcy” zawiera też uwielbiane przez dzieci naklejki.
Nie sposób nie wspomnieć o fantastycznych całostronicowych ilustracjach Roccio Bonilli w „Księdze” .
Dodatkowe aktywności
„Notatnik” to zeszyt ćwiczeń, więc pomysłów na dodatkowe działania po lekturze tu nie zabraknie. Przykładowe zadania, które znajdziemy w „Notatniku”:
- Napisanie własnej historii
- Szukanie pozytywnych stron w różnych sytuacjach
- Gra na własnoręcznie wykonanej fletni Pana
- Projektowanie wynalazku
- Zapamiętywanie szczegółów obrazka
Scenariusz zajęć dla dzieci 6-9 lat na podstawie książki „Wielka księga supermocy” znajdziecie w czasopiśmie Biblioterapia w szkole, dodatek do Biblioteka w szkole 10.2020.
Na ostatnim spotkaniu z serii moich warsztatów o mocnych stronach w świetlicy szkolnej dzieciaki zorganizowały Pokaz talentów.
3.
Autor, tytuł, wiek, liczba stron:
Najlepsza zupa na świecie, Susanna Isern, Mar Ferrero, Wydawnictwo Tako, wiek 3+, 28 stron
Główny temat, zagadnienie, cel zajęć/cel pracy z książką:
PRZYJAŹŃ, ŻYCZLIWOŚĆ WSPÓŁPRACA
Krótkie streszczenie:
W lesie rozszalała się burza śnieżna. Do domku Żółwia, który właśnie przygotowywał obiad, pukają zmarznięte zwierzaki, które chcą w jego chatce przeczekać śnieżycę. Smakowity zapach zwabia kolejnych gości. Gospodarz przyjmuje wszystkich serdecznie i zaprasza na posiłek. Każdy coś ze sobą przynosi: Jeleń – leśne owoce, Wilk – paprykę, Mysz – pieczarki. Zwierzaki grzeją się przy kominku i razem przygotowują zupę. Obieraniu i krojeniu warzyw towarzyszą zabawne historyjki, wesołe piosenki, a nawet tańce. Mimo niesprzyjającej aury, w domku jest ciepło i miło. A kiedy Żółw wreszcie przynosi parujący gar, wszystkie zwierzęta zgodnie uznają, że to najlepsza zupa, jaką jadły. Goście komplementują gospodarza i pytają o sekret wspaniałej zupy. Ku ich zdziwieniu Żółw odpowiada, że tym tajemniczym składnikiem są… oni sami.
A to cały przepis:
…garść przyjaciół,
kosz opowieści,
pęczek uśmiechów,
kilka kropel muzyki,
iskra światła,
szczypta ciepła,
woda i warzywa.
Czego uczy, co ważnego pokazuje, co możemy przekazać przy pomocy tej książki, co poćwiczyć:
Ta historia pokazuje wartość relacji z innymi, przyjaźni, bycia razem. Zachęca dzieci do bycia życzliwym i pomagania innym.
Na podstawie książki można przeprowadzić ciekawe zajęcia na temat współpracy, które pokażą dzieciom, że razem możemy więcej (każde zwierzątko przyniosło tylko jeden składnik, a wyszła z tego wspaniała zupa).
Mocne strony/komentarz
Myślę, że w dzisiejszym świecie nastawionym na rywalizację bardzo potrzebne są książki, które zwracają uwagę na wartość współpracy.
A ilustracje Ferrero zachwycają i dużych, i małych.
Dodatkowe aktywności
Po lekturze można pobawić się z dziećmi w wymyślanie własnych przepisów na „najlepszą zupę na świecie”.
Scenariusz zajęć z elementami biblioterapii stworzony na podstawie tej książki znajdziecie w dodatku „Biblioterapia w szkole” do kwartalnika „Biblioteka w szkole” z 10.2020.
Może zainteresują Cię też inne scenariusze biblioterapeutyczne
