Kiedy zobaczyłam zapowiedź serii SPEcjalne moce wiedziałam, że koniecznie muszę przedstawić ją czytelnikom biblioteczki-apteczki. Poszczególne książki są poświęcone dysleksji, autyzmowi, zaburzeniom lękowym i ADHD. Na rynku jest sporo książek, które oswajają dzieci zdrowe z różnymi niepełnosprawnościami/chorobami/zaburzeniami np. fantastyczne „Duże sprawy w małych głowach”, albo „Bajki bez barier”. Książki z serii SPEcjalne moce zasługują moim zdaniem na szczególną uwagę, ponieważ poza przekazywaniem wiedzy, pełnią dodatkową, bardzo istotną, funkcję – podnoszą poczucie własnej wartości dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych (SPE).
Wszystkie historie pokazują problemy bohaterów wynikające z zaburzeń rozwojowych, na które cierpią, ale nie koncentrują się na nich, podkreślają za to mocne strony dzieci, ich SPEcjalne moce. Schemat opowiadań jest podobny: bohater znajduje się w trudnej sytuacji np. nie potrafi odczytać mapy, skupić się na lekcji, albo wypowiadać się na forum klasy, ale nie poddaje się, korzysta z zasobów, które posiada i odnosi sukces. Okazuje się, że cel można osiągnąć przy pomocy różnych narzędzi a słabości mogą okazać się atutami.
Dr Tracy Packiam Alloway jest psycholożką i na co dzień pracuje z dziećmi (zajmuje się zawodowo procesami uczenia się dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych).
Poza tekstem opowiadań w książkach znajdziemy przydatne materiały dodatkowe: dla dzieci informacje ułatwiające naukę, a dla rodziców i nauczycieli podpowiedzi, jak pracować z dzieckiem dotkniętym danym zaburzeniem (jak ułatwić zapamiętywanie dzieciom z dysleksją, jak właściwie ukierunkować energię dziecka z ADHD itd.). Bardzo pomocne są też wskazówki, jak omawiać opowiadania z dziećmi.
Przygoda z mapą, dr Tracy Packiam Alloway, przekład Ewa Kleszcz, ilustracje Ana Sanfelippo, Wydawnictwo Zielona Sowa, Warszawa 2019, ISBN: 978-83-8154-323-1, wiek 5+
Na obozie harcerskim dzieci dostały zadanie, żeby korzystając z mapy odnalazły w lesie flagę. Szymon miał nieść mapę i wskazywać drogę reszcie drużyny, ale chłopiec nie potrafi czytać map. Z powodu dysleksji mylą mu się kierunki i strony świata a literki zamieniają się miejscami. Dzieci początkowo podśmiewały się z Szymka a on wstydził się, że nie potrafi wykonać zadania. Podczas drogi Szymek uważnie rozglądał się dookoła, obserwował mijane miejsca i przedmioty. W końcu wspólnymi siłami dzieci dotarły na miejsce i znalazły flagę, ale kiedy miały wracać, wiatr porwał im mapę. Okazało się, że tylko Szymek (dzięki swojej pamięci wzrokowej) zapamiętał punkty orientacyjne i to on doprowadził kolegów z powrotem do obozu.
Tajemnica króliczej karmy, dr Tracy Packiam Alloway, przekład Ewa Kleszcz, ilustracje Ana Sanfelippo, Wydawnictwo Zielona Sowa, Warszawa 2019, ISBN: 978-83-8154-324-8, wiek 5+
Pewnego dnia zginęła karma dla klasowego królika i dzieci nie mogły go nakarmić. Iga jest bardzo ruchliwa i ma trudności z koncentracją a tajemnicze zniknięcie kamy sprawia, że dziewczynce jeszcze trudniej skupić się na lekcji. Podbiega do okna, wskakuje na ławkę, pstryka spinką i nie może się doczekać, kiedy będzie mogła rozwiązać zagadkę. W końcu dzieci dostają pozwolenie na rozpoczęcie poszukiwań. Okazuje się, że kiedy Idze uda się skoncentrować na problemie, potrafi dążyć do jego rozwiązania z wielką determinacją i wytrwałością. I myśleć nieszablonowo. To właśnie jej udaje się wyśledzić złodzieja i odzyskać karmę.
Sam na placu zabaw, dr Tracy Packiam Alloway, przekład Ewa Kleszcz, ilustracje Ana Sanfelippo, Wydawnictwo Zielona Sowa, Warszawa 2019, ISBN: 978-83-8154-407-8, wiek 5+
Drugoklasiści mieli przynieść do szkoły ciekawe rzeczy i opowiedzieć o nich kolegom. Amelka, która jest dzieckiem wycofanym i nieśmiałym, przyniosła ulubioną książkę, ale jest przerażona na samą myśl, że czeka ją publiczne wystąpienie. Boi się, że nie będzie potrafiła odpowiedzieć na pytania, zamartwia się, co pomyślą o niej koledzy… Dziewczynka jest za to bardzo empatyczna. To ona zauważa, że chłopiec, który siedzi samotnie pod drzewem, jest smutny i podchodzi, żeby go pocieszyć. Dzięki wspólnej zabawie Amelka przestała denerwować się wystąpieniem i świetnie sobie poradziła.
Doskonały projekt, dr Tracy Packiam Alloway, przekład Ewa Kleszcz, ilustracje Ana Sanfelippo, Wydawnictwo Zielona Sowa, Warszawa 2019, ISBN: 978-83-8154-406-1, wiek 5+
Dzieci z klasy Krzysia biorą udział w konkursie na najlepszy projekt. Krzyś jest w grupie, która przygotowuje projekt o pociągach. Współpraca nie zawsze układa się dobrze. Krzyś zamiast budować model nie odrywa wzroku od książki, którą czyta, wybiega nagle z klasy albo chowa się pod ławką. Ale to właśnie on ma najrozleglejszą wiedzę o pociągach. Chłopiec pamięta różne ciekawostki, fakty i zdarzenia, dlatego kiedy przed samym konkursem kapitan grupy rozchorował się, podjęto decyzję, że to Krzyś przedstawi projekt grupy. Hałas w sali sprawił, że prezentacja projektu zawiła na włosku, ale dzięki słuchawkom udało się opanować sytuację i prezentowany przez Krzysia projekt zwyciężył.
Czytając poszczególne historie dzieci mogą zrozumieć, skąd biorą się nietypowe reakcje czy zachowania kolegów. To bardzo istotne, ponieważ zaburzenia rozwojowe wpływają nie tylko na problemy w nauce, ale również na funkcjonowanie dzieci w grupie (np. Iga przeszkadza w lekcji, Krzyś w trakcie pracy nad projektem nagle wybiega z klasy) a niewiedza na ten temat sprawia, że dzieci dotknięte zaburzeniami są często niesprawiedliwie oceniane (zarzuca im się złośliwość czy złą wolę). Dodatkowo opowiadania z serii SPEcjalne mocy pozwalają małym czytelnikom wczuć się w sytuację kolegów. W propozycjach omówienia tekstu zawsze pojawiają się pytania o emocje bohaterów w poszczególnych sytuacjach. Dzięki temu książki rozwijają empatię i uwrażliwiają na trudności i ograniczenia rówieśników.
A jak książki dr Alloway mogą pomóc dzieciom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? Na na pewno poczują ulgę czytając, że nie są same, że inni mierzą się z podobnymi problemami i radzą sobie z nimi. Natomiast uwypuklenie SPEcjalnych mocy i pokazanie sukcesu książkowego bohatera pozytywnie wpłynie na ich samoocenę.
SPEcjalne moce dotyczą czterech zaburzeń rozwojowych, ale tak naprawdę są to bardzo uniwersalne lektury. Każdy z nas ma w końcu mocne i słabe strony, rzeczy, które robi dobrze i takie, do których nie ma predyspozycji. Ważne, żeby znajdować swoje atuty i umieć korzystać z tego, czym dysponujemy.
Bardzo polecam rodzicom, pedagogom i terapeutom.
