Jak napisać bajkę terapeutyczną dla swojego dziecka? Budowa bajki terapeutycznej
Przed zapoznaniem się ze schematem bajek terapeutycznych i przystąpieniem do samodzielnego pisania bajek warto przeczytać wpisy Rodzaje bajek terapeutycznych i Cechy bajek terapeutycznych.
Bajki terapeutyczne, aby były skuteczne, muszą być odpowiednio skonstruowane:
1. Przedstawiamy bohatera i jego problem (porażkę, niepowodzenie)
To metafora sytuacji, w której znajduje się dziecko; problem musi się powtarzać, np. odrzucenie przez grupę rówieśniczą, przewlekła choroba.
2. Eksponujemy emocje
Należy szczegółowo opisać, jakie bohater odczuwa emocje w związku z tą sytuacją (np. smutek, załamanie, poczucie beznadziei, braku sensu dalszego życia. Poczucie, że świat się zawalił, lęk, poczucie braku wyjścia) i jak się zachowuje (np. płacze, zamyka się w pokoju, nie chce rozmawiać). Ważne aby maluch zrozumiał, jaka sytuacja wywołała w bohaterze takie a nie inne uczucia.
3. Spotkanie z ekspertem
- Ekspert ma za zadanie wysłuchać bohatera, pozwala mu się wyżalić. Pomaga mu nazwać jego uczucia i znaleźć ich przyczyny. Akceptuje wszystkie emocje bohatera (uspakaja, że trudne emocje, których dziecko doznaje, są normalne i powszechne, że ma prawo tak czuć).
- Opowiada o podobnym zdarzeniu, które on albo znana mu osoba przeżyli. Namawia do zmiany sposobu myślenia o problemie, przedstawiając korzyści zmian.
- Wreszcie wskazuje możliwe rozwiązania. Co istotne, ekspert nie może rozwiązać problemu za bohatera!
Bohater może rozmawiać w bajce z ekspertem, albo tylko go obserwować i wyciągać wnioski, jednak bezpośrednia rozmowa dodatkowo pokazuje dziecku, że dobrym sposobem radzenia sobie z problemami jest otwarte mówienie o nich.
W tej części zawieramy tzw. „ukryte” komunikaty, przykładowo:
- Inni też się boją, smucą, złoszczą,
- Zawsze jest wyjście z sytuacji,
- Mimo choroby można normalnie żyć, bawić się pracować.
4. Przedstawienie reakcji bohatera na spotkanie z ekspertem
Bajkowy bohater początkowo waha się, wzbrania, ma mieszane uczucia, jednak ostatecznie przełamuje niechęć i podejmuje próbę zmiany postępowania.
5. Zmiana
Pokazujemy, jaka zmiana nastąpiła u bohatera w zakresie myślenia, odczuwania i zachowania. Opisujemy to, co chcemy osiągnąć przez bajkę na poziomie zachowania dziecka (np. przyjmuje pomoc, dostrzega sens działania) i jakie nowe emocje wywołać (czuje się ważne, potrzebne, silne i dzielne).
6. Pozytywne zakończenie
Pokazujemy efekty zmian, pozytywne emocje, które pojawiają się w związku rozwiązaniem problemu.
Zachęcam do przeczytania również wpisu Czym jest bajkoterapia?
Opracowanie: Iwona Czesiul-Budkowska
Wszystkich, którzy chcieliby zasięgnąć więcej informacji, odsyłam do bogatej literatury przedmiotu, którą znajdziecie we wpisie Biblioterapia – bibliografia.